Vorige keer bevonden we ons in Californische amandelgaarden. Wil je weten hoe het de bijen daar is vergaan? Wel, ze hebben hun best gedaan. Alle bloemen zijn bevrucht, en de kasten zitten tjokvol honing. En daar komen de machines van de imker al. De kasten belanden op een lopende band en grijpgrage armen schrapen de zorgvuldig verzamelde honing van de raten. Om de bijen niet van honger te laten omkomen, worden de kasten vervolgens volgespoten met suikerwater.
Kunnen bijen zwemmen? De gedachte overviel me in het donker van de cinemazaal. Mijn Zwijndrechtse buurvrouw werd niet geplaagd door dergelijke aardse gedachten. Zij lag rustig te snurken, haar hoofd in een oncomfortabele hoek gescharnierd.
Dat het niet goed gaat met het bijenvolk. Zelfs op de idyllische alpenweide hebben Herr und Fraülein imker af te rekenen met bijensterfte. Er zijn de neonicotinoïden. Er is de varoamijt die bijen verzwakt en ziek maakt. Tussen haakjes, naar bijenmaat heeft de varoamijt de grootte van een konijn. Zie je de mens al rondlopen met… Jaaa, u komt ook uit bij Monty Python & the Holy Grail?
Wetenschappers breken zich het hoofd over het hoe en waarom van de bijensterfte. Is de neergang dan zo verwonderlijk? Zolang we die beestjes in het industriële keurslijf van de homo economicus dwingen, zolang we bijen en de rest van de planeet blijven beschouwen als een te ontginnen grondstof, zullen er vodden van blijven komen. Vraag dat maar aan de Chinezen, waar hele regio’s hun bijen kwijt zijn, en landarbeiders met een zakje stuifmeel en een borsteltje de hort worden opgestuurd (foto hierboven).
Ik eindig met een positieve noot: de geafrikaniseerde honingbij, killer bee in de volksmond, doet het niet slecht. Ze mogen dan even lichtgeraakt zijn als de broertjes Gallagher op een familiefeestje, ze trekken hun plan. De film eindigt namelijk met een Amerikaanse imker die – bandana op zijn hoofd – een zwerm uit het dak van een opa peutert en in een kast stopt. De volgende dag blijkt de kast leeg en de zwerm verhuisd naar een mooie spelonk in de bergen. In hun nieuwe room with a view kan zelfs Winnie the Pooh niet met zijn poten aan de raten.
Of hoe de killer bee zijn dikste vinger opsteekt naar de bandana-imker.
Tussen haakjes, vandaag heeft Dirk Draulans himself het in Knack over bijen, neonicotinoïden en genetisch geëxperimenteer. Voor wie er niet genoeg van krijgen kan.